Projekt skierowany jest do wychowanków Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego, opiekunów pracujących w MOW, ale także szerzej do wychowanków, opiekunów, wolontariuszy Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, młodzieży szkolnej z terenu Lubaczowa, wychowanków Domu Dziecka, innych środowisk szkolnych i przedszkolnych oraz społeczności lokalnej zainteresowanej ogrodnictwem i ideą permakultury.

działanie I: Działania ogrodowe. 

 Moduł I 

Celem działania realizowanego w terminie:. 01.06.2021 do  31.12.2022, jest stworzenie wyspecjalizowanej “Ekipy ogrodowej”, czyli liderów działań ogrodowych w MOW składającej się z 3 nauczycieli i 6 wychowanków (grupa A i B). Zadanie grupy w tym module, będzie opierało się na zdobyciu wiedzy z zakresu zrównoważonego rozwoju i zrównoważonego ogrodnictwa –  opartego na uprawie permakulturowej, w takim stopniu, aby przy wsparciu eksperta móc podjąć się stworzenia własnego ogrodu, a przede wszystkim zaplanowaniu jego przestrzeni i funkcjonalności w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju. 

Moduł II 

Prace ogrodowe – docelowa realizacja wypracowanego projektu ogrodu w terminie 1.01. 2022 – 31.12.2022 r. Od wczesnej wiosny podejmowane będą w ogrodzie prace, jako realizacja wcześniej ustalonego projektu Ogrodu Permakulturowego i harmonogramu działań. W ramach działań przeprowadzone będą następujące po sobie (i ułożone w zgodzie z kalendarzem cyklów zachodzących w przyrodzie) zadania do wykonania  i warsztaty edukacyjne – konieczne do uzyskania komplementarności i spójności przekazywanej wiedzy z zakresu permakultury na przestrzeni całego roku (jednego cyklu). 

Działanie II: edukacyjno – integrujące

W ramach działania przeprowadzony jest cykl aktywności edukacyjnych o tematyce przyrodniczo-ogrodniczej, skierowany do szerszego odbiorcy. Celem nadrzędnym jest budowa pozytywnego wizerunku wychowanków MOWu wśród lokalnych mieszkańców, jako “właścicieli” innowacyjnej przestrzeni. Dodatkowym atrybutem tego działania jest stworzenie możliwości dla chętnych osób/instytucji, utworzenia podobnego ogrodu, czy grządki na ich terenie, dzięki pomocy ekspercko-wykonawczej  wychowanków MOW, należących do “Ekipy ogrodowej”.

Realizacja zadania pozwala na osiągnięcie trwałej zmiany społecznej na terenie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego, charakteryzującej się dużym potencjałem multiplikacyjnym w perspektywie długofalowej.

Idea eksperymentalnego projektu:

Zrównoważony rozwój – to sposób gospodarowania, w którym zaspokojenie potrzeb  obecnego pokolenia nie zmniejsza szans  zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń. W  zrównoważonym rozwoju środowisko naturalne jest  jego podstawą, gospodarka narzędziem, a  dobrobyt społeczeństwa celem.

Zrównoważone ogrodnictwo, to takie które działa bez szkody dla  środowiska naturalnego w tym dla ludzi. W ideę  tę świetnie wpisuję się permakultura. Którą  traktować można jako swoistą skrzynkę z  narzędziami, po które możemy zawsze sięgnąć  i wyciągnąć to czego potrzebujemy do osiągnięcia  zamierzonego celu.

Permakultura to inspirowanie się naturą i mądre wykorzystanie z zasad w niej  funkcjonujących. przekłada się to do praktycznych wytycznych m.in..: 

  • wykorzystanie odnawialnych zasobów i sił, np. wody deszczowej, grawitacji, naturalnych  nawozów; 
  • cykliczność wszystkich systemów – od sadzenia po kompostowanie, tak, aby zminimalizować  ilość odpadów; 
  • dążenie do stabilności dzięki łączeniu egzystencji różnych roślin, owadów i zwierząt –  unikanie upraw monokulturowych; 
  • grupowanie roślin na zasadzie podobnych wymogów co do wilgotności, słońca, ochrony; 
  • minimalizowanie ingerencji w podłoże, zwłaszcza w kontekście przekopywania, orania, a  nawet chodzenia po glebie uprawnej; 
  • zwiększenie obsadzonej powierzchni poprzez kreowanie rabat skręcających się wokół  danego punktu, raczej niż rozplanowanych na szerokość; 
  • organiczne mulczowanie;
  • dbałość o naturalnych sprzymierzeńców ogrodu  budowę hoteli dla owadów i wykorzystanie pracy dżdżownic w kontekście spulchniania ziemi. 

Ogrody Permakulturowe, planowane w zgodzie z prawami natury, to przede wszystkim  korzyść i wygoda dla właścicieli. Taki ogród żyje bowiem we własnej harmonii, jest  niezależnym ekosystemem, który potrafi radzić sobie sam przy minimum ludzkiej  ingerencji. Rośliny są zdrowsze, bowiem korzystają z optymalnych warunków  klimatycznych i glebowych, a my mniej czasu poświęcamy więc na przesadzenie,  porządkowanie, ochronę roślin czy walkę z chorobami i szkodnikami. Naturalnie, ogrody permakulturowe są również gestem w kierunku ochrony  naszych zasobów naturalnych, obniżając zużycie wody i energii elektrycznej, a  także redukując ilość odpadów, substancji chemicznych i tworzyw sztucznych  wykorzystywanych w klasycznym ogrodnictwie. Także dla młodszych ogród permakulturowy jest wyjątkową okazją, aby poznać i  zrozumieć współzależności zachodzące w przyrodzie. Angażując najmłodszych do  obserwacji zieleni i pracy z nią w zgodzie z naturalnymi zasadami, uwrażliwiamy  ich na szczególnie istotne we współczesności zagadnienie przyrodniczo ekologiczne. Uprawy permakulturowe, z powodzeniem można prowadzić  również w małych ogródkach działkowych, na grządkach przydomowych i na  balkonie.

 

Projekt „Ogród permakulturowy drogą do zmian” współfinansowany ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, w ramach rządowego programu Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030, edycja 2021-2022